Acute (basis-)zorg moet voor iedereen binnen de medisch inhoudelijke normen 24 uur per dag toegankelijk zijn. Maar de druk op de acute zorgketen neemt steeds verder toe. In Nederland maken jaarlijks naar schatting 2,4 miljoen patiënten gebruik van spoedeisende hulp of gerelateerde afdelingen zoals de eerste harthulp in ziekenhuizen. Door de vergrijzing neemt de acute zorgvraag toe, alsook de complexiteit. Om de acute zorg ook in de toekomst toegankelijk, van hoge kwaliteit en betaalbaar te houden is herorganisatie van acute zorg nodig.
Visiedocument Acute zorg
In het visiedocument Acute zorg deelt de Federatie Medisch Specialisten haar visie op acute zorg. Passende acute zorg is netwerkzorg die regionaal georganiseerd is op basis van maatwerk. Regio’s verschillen tenslotte in populatie en in de aanwezigheid en bereikbaarheid van voorzieningen.
Ontwikkelingen
In 2022 en 2023 waren er nieuwe ontwikkelingen over de toekomst van de acute (neurologische) zorg.:
- Na een eerdere afwijzing van de aanvraag om erkenning van SEH-artsen als eigen medisch specialisme is hierover door het College Geneeskundige Specialismen in maart 2023 goedgekeurd. Dat versterkt hun rol in de acute (neurologische) zorg. De Beroepsbelangencommissie en de projectgroep Acute neurologie buigen zich over de betekenis voor de wijze waarop spoedeisende neurologische zorg optimaal (voor patiënten én neurologen) ingericht kan worden.
- De Beroepsbelangencommissie heeft in het voorjaar van 2022 een enquête onder alle klinieken gehouden, met een hoge respons. Het bestaan van grote verschillen in werkwijze tussen de Nederlandse klinieken werd daarin bevestigd. Die worden vooral veroorzaakt door de verschillende omvang van vakgroepen en het al of niet ter beschikking hebben van a(n)ios voor de voorwacht.
- De Loopbaanmonitor Medisch Specialisten wijst uit dat neurologen de werkdruk bovengemiddeld aanmerken als (te) hoog. Het sterk toenemende aandeel van de acute neurologie, hoe interessant die ook wordt gevonden, speelt daarbij een belangrijke rol.
- Het Integraal Zorg Akkoord (IZA), mede namens de NVN ondertekend door de Federatie Medisch Specialisten, wil richting geven aan de inrichting van de acute zorg in Nederland en legt daarvoor ook verantwoordelijkheden bij de medisch specialistische verenigingen.
NVN-Ledenbijeenkomst oktober 2022
We bespraken tijdens de NVN-Ledenbijeenkomst op 11 oktober 2022 diverse onderwerpen:
- Er zijn grote verschillen tussen ziekenhuizen in de praktische invulling van de acute neurologische zorg op de SEH’s. In UMC’s en STZ-ziekenhuizen zien a(n)ios neurologie het grootste deel van de acute neurologische patiënten als voorwacht, in de kleinere algemene ziekenhuizen is dit vooral de neuroloog zelf (die daardoor minder poli kan draaien).
- Het Integraal Zorgakkoord zet in op concentratie van spoedeisende zorg. Dat kan echter grote gevolgen hebben voor (zeker multimorbide) patiënten.
- SEH-artsen krijgen voorlopig geen erkenning van hun beroep als apart medisch specialisme. Ze spelen intussen wel een steeds grotere rol in de acute neurologische praktijk, zeker in de kleinere algemene ziekenhuizen.
- Er een groeiend tekort aan anios, waarvan vooral de middelgrote ziekenhuizen last hebben bij de praktische invulling van de acute neurologie op de SEH.
De meningen over de vraag hoe de SEH-arts en de neuroloog op de SEH zich tot elkaar (moeten) verhouden liepen sterk uiteen. De input van deze ledenbijeenkomst nemen we mee om tot een visie van de NVN te komen.
Tuchtrechtzaak van casus in de acute zorg: lokale afspraken neurologen en radiologen
Naar aanleiding van de publicatie over een tuchtrechtzaak in Medisch Contact van 28 oktober 2022 met de titel “neuroloog had defensiever moeten handelen” ontvingen we meerdere reacties van leden. Daarom beschrijven we de casus in een bericht op onze website en geven we daarbij aan wat we kunnen leren van deze tuchtrechtzaak. De belangrijkste les van deze casus is dat we onze afspraken die we op ziekenhuisniveau maken met radiologen tegen het licht moeten houden. Er zijn indicaties, zoals acute hoofdpijn, waar alleen de visie van de neuroloog als onvoldoende gezien wordt. Dit staat ook in onze richtlijn.
